Caste Cencus : देशभरात गेल्या अनेक वर्षांपासून चर्चेत असलेल्या जातनिहाय जनगणनेबाबत अखेर केंद्र सरकारने मोठा निर्णय घेतला आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या अध्यक्षतेखालील कॅबिनेट मीटिंग ऑन पॉलिटिकल अफेअर्समध्ये हा निर्णय घेण्यात आला. केंद्रीय मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी यासंदर्भातील माहिती दिली असून येणाऱ्या जनगणनेत जातनिहाय माहितीचा समावेश करण्यात येणार असल्याचं स्पष्ट केलं आहे. Caste Cencus
जातनिहाय जनगणनेचा निर्णय का महत्त्वाचा?
भारतामध्ये दर 10 वर्षांनी जनगणना केली जाते. 2021 मध्ये जनगणना होण्याची अपेक्षा होती, मात्र कोरोनामुळे ती पुढे ढकलण्यात आली. आता पुढील जेव्हा जनगणना होईल, ती जातनिहाय स्वरूपात केली जाणार आहे. हा निर्णय देशातील राजकीय, सामाजिक आणि आर्थिक समीकरणांवर मोठा प्रभाव टाकणारा ठरणार आहे.
काँग्रेसचं स्वागत, पण टीकाही
जातनिहाय जनगणनेच्या निर्णयाचं काँग्रेसने स्वागत केलं असलं तरी केंद्रीय मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी काँग्रेसवर टीका करत म्हटलं, “काँग्रेसने फक्त जातनिहाय सर्वेक्षण केलं, पण जनगणना केली नाही.” त्यांनी पुढे म्हटलं की, “1947 नंतर आजवर जातनिहाय जनगणना झालीच नाही. यूपीए सरकारच्या काळात केवळ काही राज्यांनी राजकीय दृष्टिकोनातून सर्वेक्षण केलं.”
बिहार विधानसभा निवडणुकीच्या पार्श्वभूमीवर निर्णय
या निर्णयाकडे बिहारमधील आगामी विधानसभा निवडणुकीच्या पार्श्वभूमीवर महत्त्वाच्या राजकीय घडामोडी म्हणून पाहिलं जात आहे. याआधी बिहार सरकारने स्वतःच्या पातळीवर जातनिहाय सर्वेक्षण केलं होतं, ज्याला मोठा प्रतिसाद मिळाला होता.
प्रकाश आंबेडकर यांची प्रतिक्रिया
प्रकाश आंबेडकर यांनी सरकारवर निशाणा साधत म्हटलं, “याच सरकारने सुप्रीम कोर्टात प्रतिज्ञापत्र सादर करत जातनिहाय जनगणना शक्य नाही असं सांगितलं होतं. आता मात्र राजकीय पार्श्वभूमीवर, विशेषतः बिहार निवडणुकीच्या पार्श्वभूमीवर हा निर्णय घेण्यात आला आहे.”
राजकीय पक्षांचे भिन्न मत
जातनिहाय जनगणनेच्या मुद्द्यावर देशातील विविध राजकीय पक्षांमध्ये मतभेद दिसून येत आहेत. काहींनी या निर्णयाचं स्वागत केलं असून, काहींनी यामागे राजकीय हेतू असल्याचा आरोप केला आहे.
निष्कर्ष : जातनिहाय जनगणनेचा निर्णय केंद्र सरकारसाठी महत्त्वाचा टप्पा ठरणार आहे. या निर्णयामुळे सामाजिक योजना, आरक्षण, कल्याणकारी योजना आणि राजकीय समीकरणे मोठ्या प्रमाणात बदलू शकतात. पुढील काही महिन्यांत या विषयावर देशात मोठी चर्चा रंगण्याची शक्यता आहे.
हे पण वाचा | लाडक्या बहिणीसाठी मोठी बातमी! अदिती तटकरे म्हणाल्या कोणतेही अफवावर विश्वास ठेवू नका